/

Jaar-en-dag-kalender ‘Wat hoop je?

De dagkalender ‘Wat hoop je?’ bundelt uitspraken van ouderen uit diverse woonzorgcentra. De kalender bestaat uit korte uitspraken die iets zeggen over leven, ouder worden, tijd, verlies en hoop. Het zijn geen lessen of adviezen, maar observaties die voortkomen uit geleefde ervaring. Veel bewoners spreken over wat zij hebben moeten loslaten, maar opvallend vaak ook over wat is gebleven – aandacht, humor, verbondenheid en betekenis. De toon is nuchter, soms licht ironisch, soms ontroerend, maar zelden sentimenteel.

De citaten zijn verzameld door Jacomette de Blois, die daar jarenlang werkte als geestelijk verzorger. In haar dagelijkse aanwezigheid bij bewoners – tijdens gesprekken, wandelingen en informele momenten – hoorde zij zinnen die bleven hangen. Niet omdat ze groot of literair waren, maar omdat ze iets essentieels raakten.

Een terugkerend thema is tijd. Voor veel ouderen verandert de ervaring van tijd ingrijpend. De toekomst verliest aan vanzelfsprekendheid, terwijl herinneringen dichterbij komen en het heden zwaarder gaat wegen. In de uitspraken verschuift de focus van wat nog moet komen naar wat er nu is. Dat verklaart ook de vorm van de kalender: Wat hoop je? is opgezet als een eeuwige kalender, zonder jaartal. Niet om af te tellen, maar om elke dag als een afzonderlijk moment van aandacht te benaderen.

Hoop speelt in de kalender een centrale rol, maar niet in de vorm van grootse verwachtingen of toekomstplannen. Het gaat om kleine, concrete vormen van hoop – dat iemand langskomt, dat een gesprek lukt, dat er gelachen kan worden, dat het leven – ondanks fysieke of mentale beperkingen – nog steeds betekenis heeft. De titelvraag Wat hoop je? fungeert als ingang tot die laag. Het is een vraag die ruimte opent, zonder een antwoord af te dwingen.

De uitspraken laten ook zien dat ouderdom niet gelijkstaat aan passiviteit of morele leegte. Integendeel: veel citaten getuigen van een scherp besef van wat er werkelijk toe doet. Zinnen over aandacht, verantwoordelijkheid en onverschilligheid wijzen op een morele helderheid die voortkomt uit levenservaring. In een samenleving waarin ouderen vaak worden benaderd vanuit zorgstructuren, diagnoses en beleid, laat deze kalender een andere kant zien – ouderen als dragers van inzicht en richting.

De beelden die de uitspraken begeleiden – tekeningen en foto’s – zijn zorgvuldig gekozen maar niet illustratief in strikte zin. Ze leggen geen betekenis vast, maar laten ruimte voor interpretatie. Daarmee versterken ze de reflectieve werking van de woorden zonder deze te sturen. Beeld en tekst functioneren naast elkaar en nodigen uit tot verstilling.

Wat hoop je? is geen persoonlijk portret van de samensteller, maar een verzameling stemmen. De focus ligt niet op degene die luistert, maar op degenen die spreken. De kalender maakt zichtbaar wat in veel instellingen gemakkelijk verloren gaat – korte zinnen die ontstaan in aandachtig contact en die niet bedoeld zijn voor publicatie, maar wel iets wezenlijks zeggen over mens-zijn.

In een tijd waarin ouderdom vaak wordt geassocieerd met kosten, problemen of afname, biedt Wat hoop je? een ander perspectief. Niet door ouderdom te romantiseren, maar door serieus te nemen wat mensen in deze levensfase zelf zeggen. De kalender nodigt uit tot dagelijks lezen en herlezen, en tot het stellen van een eenvoudige maar fundamentele vraag – aan ouderen, maar ook aan onszelf: wat hoop je?

De doorlopende dagkalender is te verkrijgen via de site van de uitgeverij: https://uitgeverijvanwarven.nl/product/wat-hoop-je/